KADİR SABUNCUOĞLU YAZDI...
OSMANLI'nın Ruslar'a ve 'General Kış'a karşı verdiği amansız mücadele Sarıkamış'ta devam ediyordu.
Kasım ayından itibaren yağan kar yolları kapatmıştı.
Sarıkamış'a en yakın üs olarak kullanılan Erzurum'un da karakış yüzünden dış dünya ile bağlantısı kesilmişti.
Ruslar savaşta, Sarıkamış ve Kars'ı üs olarak kullanıyor, ordumuza 'aman' vermiyorlardı.
Mehmetçiğin kıyafeti kış koşullarına uygun değildi.
Bir tarafta salgın hastalık, diğer tarafta cephane ve yiyecek sıkıntısı çekiliyordu.
Komutanlar, Erzurum'dan her gün yardım talebinde bulunuyorlardı.
Asıl sıkıntı, Anadolu'dan ve Trabzon, Bayburt üzerinden Erzurum'a getirilen yardımlar cepheye nasıl ulaştırılacaktı?
Çünkü, eli silah tutanlar cepheye gitmiş, Erzurum'da kadınlar, çocuklar ve yaşlılar kalmıştı.
Dönemin Valisi, Erzurum Lisesinde okuyan 15 yaşlarındaki çocukların erzağı nakletmesini kararlaştırıyor.
Aralık ayının son haftası, her çocuğa 30'ar kiloluk yiyecek paketleri hazırlanıyor.
Çocuklar sırtlarında erzakları eski Erzurum- Pasinler karayolu üzerindeki Nebi Hanına taşıyor.
Başka gruplar ise Nebi Hanları'ndan Hasankale, Horasan ve Sarıkamış'taki cepheye erzağı ulaştırıyor.
Karakıştaki bu tehlikeli yolculuk sırasında liselilerden bazıları zatürre, kolera gibi hastalıklara yakalanıyor.
Bazıları genç yaşta hayata veda ediyor.
Erzurum'da çocukların askere sırtlarında yiyecek taşıması, 21 Ocak 1915 tarihli Albayrak Gazetesinin ikinci sayfasında yayınlanıyor.
MAHKEME KARARI İLE İLK YERİNDEN KALDIRILDI
'Sarıkamış Şehitleri' ile ilgili büyük bir arşive ve yazılı kaynaklara sahip olan Kalp Cerrahı Bingür Sönmez, Erzurum Lisesine ait övünç kaynağı olan bu kahramanlığın gün yüzüne çıkarılması ve ölümsüzleştirilmesini istiyor.
Bu amaçla Sarıkamış Dayanışma Grubu; Büyükşehir ve Atatürk Üniversitesinin ortaklaşa yaptırdığı Kahraman Çocuklar rölyefi, 2009 yılında Yakutiye Belediyesinin yanındaki Özel Güneş Okulunun duvarına törenle yerleştiriliyor.
Ancak rölyef bir süre sonra okulu gölgelediği gerekçesiyle mahkeme kararı ile kaldırılıyor.
Uzun bir süre depolarda kalıyor.
Sonra Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Zafer Aynalı, Başkan Mehmet Sekmen'in talimatı ile sorumluluğu yükleniyor.
Zafer Aynalı, rölyefi yeniden yaptırıyor ve Erzurum Lisesine emanet ediyor.
5 Ocak 2016 günü düzenlenen törenle de Başkan Mehmet Sekmen, Çanakkale Savaşında verdiği şehitler nedeniyle öğrenci mezun edemeyen Erzurum Lisesinin Kahraman Çocuklar rölyefini açıyor.
BİLİNMEYENLERİ PROF. DR. SÖNMEZ AÇIKLADI
Bu konuda büyük emeği olan Prof. Dr. Bingür Sönmez ise rölyefi yeni yerinde, Erzurum Lisesinde hiç görmedi.
Bir kitap hazırlığı içinde olduğunu belirtti ve rölyefin fotoğraflarını istedi.
Fotoğrafları gönderdikten sonra Prof. Dr. Bingür Sönmez'in yazdığı mesaj, anlam yüklüydü.
Rölyef ile ilgili bilinmeyenleri, tarihe not düşmek adına, bu yüzden yeniden kaleme aldım.
İşte Prof. Dr. Sönmez'in o mesajı:
"Sevgili Kadir,
Bu nasıl bir güzellik.
Allah razı olsun, rölyef tam yerini bulmuş.
Anılarının arasında bulunması için anlatayım:
Ben bu olayı yıllar önce biliyordum ve bir fırsat kolluyordum, bu kahramanları yad etmek için.
Bir proje hazırlayıp Rektörümüz Hikmet Hocaya (Koçak) sundum ve 'üniversite-belediye olarak ortak yapalım' dedim.
15 gün sonra hoca beni aradı ve 'Bingür hocam tarih hocaları diyor ki, Erzurum'da böyle bir olay olmamıştır.
Van'da 120 çocuk efsanesi vardır.
Bingür hoca onunla karıştırıyor.
Oda zaten filim yapıldı.'
Şaşırıp kaldım.
Hemen yaklaşık 10 ayrı hatıradan bölümler çıkarıp rektörümüze sundum.
Onun üzerine tarih hocalarımız çok mahcup oldular.
Rölyef eski hükümet konağı önüne törenle monte edildi.
Ama korktuğum başıma geldi, bir aklı evvel hiç bir anlamı olmadan mahkeme kararı ile rölyefi kaldırttı.
Rölyef depodan depoya taşınırken tahrip oldu.
Bardız'da yapılan bir törende Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen'e ciddi şekilde sitemde bulundum.
Başkan Sekmen, çok üzüldü ve olayı ciddiye aldı, rölyefin tahrip olmasından büyük üzüntü duydu ve yenisini yaptırdı.
Erzurum lisesi rölyefi duvarına asmaya talip oldu ve böylece rölyef gerçek yerini bulmuş oldu.
Vesile olanlardan Allah razı olsun."