Necip Fazıl şair, roman ve oyun yazarıdır. Ama en çok şiirleri okunur. İdeolojik yönü, siyasi fikir ve düşünceleri tartışmalı ve haklı itirazlarımız olsa da şiir ve kültür dünyamızda iz bırakan; geniş kitleleri etkileyen hece ölçüsüne ivme, mükemmeliyet kazandıran, milli ölçümüze zirve yaptıran ve Türkçemiz'deki gizli sesi yakalayan bir büyük şair. Şair olarak san'at hayatında iki dönem yaşar ve zihin dünyasında başka bir dönüşüm ve başka bir evrilme yaşar. Şairlik gücünü ortaya koyan lk dönem şiirlerine perde çekse de, o dönem şiirlerini önemsemese de O "Kaldırımlar" şairi olarak bilindi ve öyle tanındı.
İki eski dost ve eski arkadaş olan Nazım Hikmet bazı ince eleştirilerle birlikte kendisine yazdığı mektupta; ki tamamı okunmaya değer. Necip Fazıl'ın da kendisine çok daha ağır cevabı var. "Necip sen en cihanşumül eserlerini beş parasız Paris sokaklarında dolanırken vermiş bir büyük şairsin. Bilirim kalemin kıvraktır, lisanın çeviktir. Bilirim üç satırda ruh üflersin kağıda. Bilirim bir yazsan parçalarsın edebiyatın Çin Seddi'ni... Sevgili Necip elinde sur u israfil var" demekle Necip Fazıl'ın şairlik gücünü kabul ve teslim eder. Ama güçlü ve kudretli kalemini çok basit çıkarlar uğrunda kullanımından da rahatsız olur. Tüm şiirlerini ve tüm eserlerini okumuş birisi olarak, tıpkı Nazım Hikmet gibi, Necip Fazıl'ın da ideolojik yönünden daha çok şairlik yönünü öne çıkaranlardanım. Üslûbuyla şiirimize aheng, renk ve ses katan Necip Fazıl'ın "Kaldırımlar" şiirinin yazıldığı 1923 yıllarında kaleme aldığı İlk dönem şiirlerinden lirizim örneği iki akıcı şiir.
Veda
Elimde sükûtun nabzını dinle
Dinle de gönlümü alıver gitsin
Saçlarımdan tutup kor gözlerinle
Yaşlı gözlerime dalıver gitsin
Yürü gòlgen seni uğurlamakta
Küçülüp küçülüp kaybol ırakta
Yolu tam dönerken arkana bak da
Köşede bir lâhza kalıver gitsin
Ümidim yılların seline düştü
Saçının en titrek teline düştü
Kuru yaprak gibi eline düştü
İstersen rüzgâra salıver gitsin
Yattığım Kaya
Bu akşam o kadar durgun ki sular
Gömül benim gibi kedere diyor
İçimde maziden kalma duygular
Ağla geri gelmez günlere diyor
Ey gönül gidenden ümidini kes
Kaçan bir hayale benziyor herkes
Sanki kulağıma gaipten bir ses
Buluşmalar kaldı mahşere diyor
Enginden engine koşarken rüzgâr
Bende bir yolculuk heyecani var
Yattığım kayaya çarpan dalgalar
Çıkıver bir sonsuz sefere diyor