Sibirya’daki Baykal Gölü kıyısında, turistlerin kıyıya ulaşmak için kullandığı bir yol üzerinde Kurıkan Türkleri’ne ait olabilecek bir dökümhane bulundu. Yerdeki cüruf ve kil tabakalarını fark eden arkeologlar, burada gelişmiş metal üretimini sağlayan öze
ERKHABER / KÜLTÜR / SANAT - Jeofizik çalışmaların doğrulandığı bölgede, içinde bıçak, ok ucu, sadak (ok kılıfı) kancası gibi silahlar yanında koşum takımı, üzengi, orak ve kemer tokası parçalarının yapımı için gereken cevherin eritildiği, taştan yapılmış iki ocak keşfedildi.
Profesör Artur Kharinsky “Metalurjiye ait kalıntıları, turistlerin uğrak yeri olan bu yerde yok olmaktan kurtardık. Sonra burada MS 1000 yılına tarihlenen gelişmiş metalurji teknolojisine dair kanıtlar bulduk. Radyokarbon analizlerinden sonra buluntuların gerçek yaşını daha kesin olarak bilebileceğiz” diyor.
Kharinsky “Ocaklar dışında cüruflar, cevher parçaları, ve kil bir kapağın kalıntılarını bulduk. Bunlar da bir metalurji atölyesinin varlığını kanıtlayan keşifler” diyor.
Bulunan metal ocakları usta demirciler olarak bilinen Kurkan halkına ait olabilir.
Dökümhane bölgesi, Baykal gölünden en fazla 100 metre uzaklıkta bir tepenin üzerinde bulunuyor. Bu nokta, ocaklardaki yanma süreci için ideal rüzgarı sağladığı için seçilmiş olabilir.
Ocakların, daha önce bu dönem için bilinenden daha sofistike düzeyde bir metalurji gelişimini gözler önüne seriyor.
Profesör Kharinsky “Bu bölgedeki metalurji gelenekleri çok eski zamanlara dayanıyor. İlk keşifler 1998’de yapıldı. Daha sonraki yıllarda yapılan keşifler de, MÖ 1. binyılın sonunda ve MS 1. binyılın başında Baykal gölünün Asya’daki en büyük metalurji alanlarından olduğunu gösterdi” diyor.
“Metalurjiyle ilgili keşiflerimizde huni biçimli çukurlara benzeyen yeraltı ocakları bulduk. Bunlar kilin içine kazılarak yapılmıştı. Bu çeşit keşifler özellikle Kurma ve Shara-Tagot köyleri yakınında yapıldı. Bu ocaklarda üretilebilecek demir miktarını hesaplarsak, bu insanların kendi bölgesinin ihtiyaçlarına yetecek miktarın dışında, komşu bölgelere ihraç edecek kadar ürün üretebildiğini düşünüyoruz.”
Baykal gölünün kıyısında yapılan bu yeni keşif, diğer keşfedilen dökümhanelerden 1,000 yıl daha yeni ve daha gelişmiş bir teknolojiye işaret ediyor.
Kharinsky “Tüm göçlere rağmen burada yaşayan insanların, bu metalurji teknolojilerini korumayı, nesilden nesile aktarmayı ve geliştirmeyi başarmış olduğu aşikar” diyor.
Kurıkan Türkleri
Kurıkanlar 6. yüzyılda Sibirya'daki Baykal Gölü bölgesinde yaşayan bir kabile. Türkik bir dil konuşuyorlardı ve ilk olarak Moğolistan'daki Yenisei Nehri’nden buaya göç ettikleri düşünülüyor. Daha sonra Baykal Gölü çevresindeki yerli Moğollarla karıştılar.
